معرفی کتابخانه دانشگاه آزاد برلین/ نورمن فاستر و همکاران

خلاقیت در معماری نورمن فاستر، در فرم یا عملکرد محدود نمی شود بلکه تمامی ابعاد کالبدی و غیر کالبدی ساختمان، از طراحی فرم گرفته تا تاثیرات فرهنگی، روانشناختی و محیط زیست، همگی از هوش و هنر این معمار باتجربه بهره می برند.

نورمن رابرت فاستر (1 ژوئن، 1935) معمار مشهور بریتانیایی است. سبک وی بیشتر حول روش های معماری پایدار و سبزمی چرخد. شهرت او بیشتر به خاطر طرح گنبد مجلس ملی آلمان در برلین و بنای مشهور به «خیارشور» در لندن فراگیر شد. وی در خانواده ای کارگری در منچستر به دنیا آمد. در ۱۶ سالگی مدرسه را رها کرد و در عوض به خدمت در نیروی هوایی پادشاهی شتافت. او نهایتاً در 1965 از دانشگاه منچستر لیسانس معماری گرفت، و برای تحصیلات تکمیلی به آمریکا رفت، و از دانشگاه ییل مدرک کارشناسی ارشد خود را گرفت. یکی از بهترین نمونه هایی که در آن نوآوری های فاستر موجب حیرت منتقدین و معماران نسل جوان شده است، ساختمان کتابخانه ای است در برلین آلمان که به مغز برلین، شهرت یافته و سیمای متفاوت آن امروزه به شاخصی فرهنگی برای این شهر تبدیل شده است.

دانشگاه آزاد برلین به عنوان مهم ترین انستیتو علمی شهر، سمبل و محور گرایشات فکری نسل معاصر محسوب می شود و نقشی اساسی در شکل گیری و حیات طبقه رونشفکر برلین، پس از جنگ جهانی تاکنون داشته است. در طرح فاستر فضای مورد نیاز برای کتابخانه با حذف چندین ساختمان قدیمی و اتصال شش حیاط مرکزی به یکدیگر ایجاد شده است. فرم بنا که کروی شکل و شبیه به مغز انسان می باشد از دو سو به ساختمان های موجود متصل بوده و در حقیقت حاصل از پوسته ای است دولایه از جنس شیشه و فولاد که بر روی ساختمان پنج طبقه بتنی کشیده شده است. این پوسته با ساختاری مشبک به واسطه ارتفاع بلندش از خارج از دانشگاه می درخشد.

پوسته بنا علاوه بر کنترل تابش آفتاب و تامین نور مورد نیاز، گردش هوا و تهویه طبیعی بنا را نیز موجب می شود که بدین ترتیب در بیش از 60 درصد ایام سال نیازی به استفاده از تاسیسات مکانیکی وجود نخواهد داشت. همچنین برق مورد نیاز برای روشنایی فضاهای داخلی از طریق پانل های خورشیدی تامین شده و در طول روزهای بارانی نیز پوسته بنا قادر به تشدید نور موجود و تامین نوری یکدست و کافی برای فضاهای مطالعه می باشد. به این ترتیب تنها برای جایگاه قفسه های کتاب در مرکز پلان استفاده از نور مصنوعی ضرورت پیدا می کند. چنین رویکردهایی در طراحی بنا موجب گردید تا این بنا در فهرستپایدارترین بناهای عمومی از لحاظ کنترل مصرف انرژی قرار گیرد.

در این بنا جز برای جداسازی فضاهای بهداشتی و پلکان ها که در دو هسته مرکزی سازه، در مرکز پلان قرار گرفته اند هیچ دیواری به چشم نمی خورد. سقف، جداره های آتریوم، ستون ها و قفسه ها تمامی به رنگ سفید بوده و آنچه بیش از هر چیز در فضاهای داخلی جلب توجه می کند تضاد موجود در ورودی بناست که در دو سمت پلان قرار گرفته و با رنگ نارنجی شاخص شده اند.

متراژ این کتابخانه در حدود 20 هزار متر مربع است و در آن 700 هزار جلد کتاب و 800 عنوان مجله و نشریه ادواری نگاهداری می شود.

منبع نوشتار: :arthut.co