چگونگی طراحی مناظر پایدار در آب و هوای گرم و خشک

تجزیه و تحلیل پروژه هایی که در معرض خشکسالی و دوره های طولانی گرما هستند، برای هر طراح که قصد ایجاد مناظری را دارد که هم به لحاظ بصری و هم به لحاظ پایداری جذاب باشد، بسیار سخت است. هر معمار منظری باید با مداخلات پایداری که جهانی است، صرف نظر از محیطی که در آن کار می کند، آشنا باشد.

طراحی مناظر پایدار
باغ دریاچه در جنوب پرتغال، برخی از مداخلات مهم طراحی پایدار را نشان می دهد. باغ دریاچه که توسط معمار منظر، یوری چاگاس (Iuri Chagas)، طراحی شده است، محدوده ۹۰۰ متر مربعی در Algarve را پوشش می دهد؛ منطقه ای که بیش از ۳۰۰۰ ساعت در سال نور خورشید را دریافت می کند و میانگین بارش سالانه آن فقط ۵۰۰ میلی متر است.

انتخاب دقیق گونه های بومی
طراحی طرحهای کاشت در آب و هوای گرم و خشک مطمئنا چالش برانگیزتر از کار در یک محیط خنک است که اساسا همه چیز رشد می کند. در چنین نقاط خشک و بایری در پرتغال، قاعده و قانونی که بر آن تاکید می شود “گیاه مناسب برای مکان مناسب” است زیرا در غیر اینصورت احتمال کمی وجود دارد که طرح کاشت موفق شود.

گیاهان بومی بیشترین سازگاری با شرایط آب و هوایی و شرایط محیطی یک منطقه را دارند و بنابراین باید در اولویت قرار بگیرند، اما اغلب نیاز به غنی کردن طرح با گونه هایی است که بومی نیستند اما به همان اندازه دشوار و دارای ویژگیهای خاصی هستند.

استفاده از گونه های مدیترانه ای
در باغ دریاچه، اکثریت گیاهان بومی هستند و گونه های مدیترانه ای معمولی مانند Olea europaea (زیتون)، Prunus dulcis (بادام) و درختچه های بسیار رایج مانند Arbutus unedo ،Myrtuscommunis ،Viburnus tinus ،Nerium oleander ،Lavandula و Rosmarinus هستند. با این وجود، طراح همچنین در میان گونه های بومی، برخی از گیاهان عجیب و غیر بومی و گیاهان همیشه سبز را برای ایجاد جذابیت و پویایی و تزئین بیشتر اضافه می کند. این طرح شامل چمن های زینتی بود تا جنبش و پویایی به طرح کاشت ببخشد، از جمله Pennisteum Rubrum ،Stipatenuissima ،Festucaglauca و گیاهان چند ساله ای مانند Phormiumtenax.

استفاده از مصالح بومی
با توجه به اینکه توپوگرافی ناحیه Algarve پر از تپه و صخره ای است، انتظار می رود که سنگهای محلی بسیاری در باغ وجود داشته باشد. ساحل Algarve به خاطر صخره های آهکی زیبا و خوش منظره آن معروف است، مصالحی که به طور گسترده در باغ دریاچه نیز استفاده شده اند.

طراح ترجیح داده تا از این مصالح بومی به عنوان مالچ استفاده کند تا دریاچه ها و رودها را شکل دهد که به ناچار بخش بزرگتر و وسیع تری از الگوی اصلی منظر را تشکیل می دهد. در حقیقت، رنگ زرد سنگ به خوبی با رنگ خشک منظر Algarve ترکیب می شود. کاربرد سنگ به این دلیل به جا است که منشاء بومی دارد و به مزایایی چون به حداقل رساندن هزینه ها، کمک به صنعت محلی و حفظ محیط زیست پایدار کمک می کند.
تلاش برای استفاده از مصالح محلی و بازدید از معادن سنگ منطقه برای معماران منظر به منظور درک بهتر ویژگیهای مادی منطقه و مهمتر از همه، ارائه پروژه هایی که از نظر اخلاقی حساس هستند؛ بسیار مهم است.

استفاده از آب به عنوان وسیله ای برای آفرینش
این باغ دارای چندین دریاچه است که تابع توپوگرافی شیبدار سایت هستند و با جریاناتی که از باغ عبور می کنند، مرتبط می شوند و مناطق چمنزار و زیر کشت را در بر می گیرند. استفاده از آب در طراحی منظری که در واقع در نگاه اول خشک به نظر می رسد، یک تصمیم بحث برانگیز است، اما اگر مقدار زیستگاهی که یک استخر ساده می تواند برای جانداران بومی ایجاد کند را در نظر بگیرید، آن وقت تصمیم برای استفاده از آب به لحاظ زیست محیطی صحیح به نظر می رسد. آب در این باغ نه تنها احساس تازگی را به استفاده ­کنندگان مخصوصاً در هوای گرم انتقال می دهد، بلکه مهمتر از آن، آب بسیاری از گونه های حیات وحش را نیز جذب می کند.

تمام ذخایر آبی در این باغ به آرامی از بین سنگها و پوشش گیاهی جاری می شوند و شرایط ایده آل برای حشرات، عنکبوت ها، دوزیستان، خزندگان و پستانداران کوچک را برای دسترسی آسان به آب فراهم می کنند، با سنگریزه هایی از رودخانه های Algarve پوشیده شده اند، که به ایجاد شرایط ساحلی شبیه به مناطقی که در این منطقه یافت می شود کمک می کند.

اقدامات باغبانی
از آنجایی که آب در این منطقه بسیار محدود است، هر فعالیت باغبانی با هدف صرفه جویی در آن و نگه داشتن حداکثر رطوبت خاک، مطلوب است. طراح تصمیم گرفته تا تمام بستر را با ماسه های منطقه پوشش دهد. لایه شن، خاک را مرطوب نگه می دارد و رشد علفهای هرز را مهار می کند.

علاوه بر این، از آنجا که گیاهان کوچکتر بهتر از گیاهان گلدانی بالغ می شوند، تمام گیاهان هنگامی که کوچک هستند کاشته می شوند. به این ترتیب گیاهان بهتر با محیط زیست سازگار خواهند شد و این کار هزینه کاشت را هم کم می کند. آبیاری برای رشد تمامی گیاهان لازم است، حتی اگر آنها با توجه به نیاز کم آب خود انتخاب شوند. برای تشویق گیاهان به ریشه عمیق، بهتر است که آبیاری با حجم زیاد ولی با فاصله زیاد انجام شود، زیرا اگر گیاهان زیاد آب دریافت کنند ریشه به سطح نزدیک می­شود و در نتیجه ریشه ضعیف تر شده و بیشتر وابسته به آبیاری می­شود.

ایجاد مناظر انعطاف پذیر که قادر به مقابله با یک الگوی آب و هوایی و غیر قابل پیش بینی هستند، یک چالش است که هر معمار منظر باید با آن مواجه شود. قادر بودن به طراحی در این شرایط پیچیده برای افراد حرفه ای ضروری است و به درک عمیقی از طرح اصلی منظر که پروژه در آن قرار دارد، نیاز است.

مباحث بالا نه تنها نقطه شروعی هستند تا اهمیت انتخاب مصالح بومی را بازنمایی کنند، بلکه نشان می دهند که چگونه مداخلات کوچک و شیوه های باغبانی می تواند یک طرح را در یک محیط گرم و خشک ایجاد کند. باغ دریاچه به ما نشان می دهد که یک طراحی ساده اما تفصیلی می تواند برای محیط زیست بسیار سودمند باشد، در حالی که مکانی مناسب برای صاحبان آن را نیز ایجاد می کند.

مترجم: سحر روحانی نژاد
منبع: معمار منظر