شاخص های پیاده راه مطلوب

ساخت وبلاگ

امروزه با توجه به تلاش هایی که در جهت تحقق مفاهیمی همچون حمل و نقل پایدار در شهر ها صورت می گیرد، پرداختن به فضاهای شهری مانند پیاده راه ها که می توان روش های حمل و نقل غیر موتوری را در آنها به بهترین نحو اجرا نمود از ملزومات تحقق این هدف هستند. اما به منظور آشنایی بیشتر با پیاده راه ، بررسی تجارب پیاده راه سازی در خارج و داخل کشور و در نهایت دستیابی به شاخص های پیاده راه مطلوب مورد توجه قرار میگیرد.

میدان ایپک در تبریز

ابتدا باید معنا و مفهوم پیاده راه بصورت دقیق و کاملا علمی استخراج می گردید، بنابراین با استفاده از منابع موجود تعریف درستی از خیابان،پیاده راه، حمل و نقل پایدار و غیر موتوری مطرح می گردد.

پیاده راه کپنهاگ دانمارکاشتروگت در کپنهاگ دارنمارک

(جدول ۱: فضاهای شهری)،(مأخذ: نگارنده، ۱۳۹۶)

ردیففضای شهریتعریف
۱خیابانخیابان های شهری مکان هایی هستند که تعاملات اجتماعی و جنب و جوش شهری در آنها به حداکثر کمی و کیفی خود رسیده و سرشار از رویدادهای متعدد و متنوع اند. .

( آیین نامه راه های شهری وزارت راه و شهرسازی،۱۰:۱۳۷۵)

۲پیاده راهپیاده راه ها، معابری با بالاترین حد نقش اجتماعی هستند که در آنها تسلط کامل با عابر پیاده بوده و از وسایل نقلیه موتوری تنها به منظور سرویس دهی به زندگی جاری در معبر استفاده می شود.( همان،۱۰)
۳حمل و نقل پایدارحمل و نقل پایدار به این معناست که باید مشکل را به گونه ای حل کنیم تا این عارضه بار دیگر در سال های آتی باز نگردد. .( معینی،۴:۱۳۸۱)
۴حمل و نقل غیر موتوریپیاده روی و دوچرخه سواری روش های پایدار حمل  و نقل هستند. همه سفرها چه کوتاه و چه طولانی همراه با پیاده روی هستند.( همان،۴)

شاخص های پیاده راهمسیر میراث در احمدآباد هندوستان

با توجه به جدول فوق مسیرهای پیاده(پیاده راه ها)، از زیرمجموعه های حمل و نقل غیر موتوری می باشند که گسترش و افزایش استفاده از آنها باعث تحقق هدف رسیدن به حمل و نقل پایدار می باشد. بنابراین ایجاد پیاده راه ها یکی از راه های رسیدن به حمل و نقل پایدار می باشد و می تواند نقش مهمی در راستای بهبود شرایط حمل و نقلی در شهرها ایفا کند.

پیاده راه essen آلمانخیابان های لیمبکر و کتویگر در اسن آلمان

تجربیات خارجی و داخلی پیاده راه :

همواره بررسی نمونه ها و طرح های اجرا شده در موارد مختلف از جمله پیاده راه، دید بسیار خوب و همه جانبه ای را ارائه می کند تا با ویژگی ها و خصوصیات نمونه های مختلف اجرا شده و ارزیابی آنها به شاخص ها و مؤلفه های تأثیرگذاری برای ارزیابی نمونه مورد مطالعه دست پیدا کرد. در جدول زیر ضمن معرفی برخی نمونه های پیاده راه، اعم از داخلی و خارجی، سعی شده تا با مراحل ساخت و احداث آنها و هم چنین ویژگی های جغرافیایی، کالبدی و اقتصادی آنها به شاخص های مطلوب دست پیدا کرد.

پیاده راه بوستون آمریکاپیاده راه آزادی در بوستون آمریکا

(جدول۲: مقایسه پیاده راه های داخل و خارج از کشور)،(مأخذ: نگارنده، ۱۳۹۶)

ردیفنام شهر/ کشورعنوان / موقعیت محدوده پیاده در شهرویژگی های برنامه ریزی / طراحی
۱اسن[۱] / آلمانخیابان های لیمبکر و کتویگر/ مرکز شهرانجام تغییرات تدریجی در طی۳۰ سال، ایجاد تعداد بسیار زیاد پارکینگ ها و ایستگاه های حمل و نقل عمومی و افزایش روز افزون آنها،کاربریهای مختلط در کتویگر، شب مردگی در لیمبکر به دلیل عدم وجود کاربریهای سرگرمی
۲کپنهاگ[۳]/دانمارکاشتروگت[۲]/مرکز شهرافزایش ۶ برابری فضاهای پیاده مرکز شهری در طی ۴۰ سال،اجرای برنامه ۱۰ مرحله ای و همه جانبه نگر جهت گسترش پیاده مداری و افزایش کیفیت زندگی
۳گلاسکو[۴]/اسکاتلندبوچانان/ مرکز شهرقوت: مرکز خرید- تئاتر خیابانی – بزرگ‌ترین تفرجگاه گلاسکو – مرکز خرید بزرگ، یک موزه و یک کتابخانه
۴بوستون[۵]/آمریکاپیاده راه آزادی / مرکز شهردو طرف با ساختمان‌های تجاری-شبیه به سبزه‌میدان رشت

درخت و فضای سبز و به‌کارگیری خلاقانه گل – استفاده از نیمکت‌های چوبی در دو طرف درختان

۵احمدآباد/هندوستانمسیر میراث/مرکز شهرحفاظت از عناصر تاریخی فرهنگی شهر(پل ها،محلات،مساجد،معابد…)طراحی ایده مسیر به جای عناصر کالبدی، افزایش توجه به بناهای با ارزش
۶تهران/ایرانکوچه مروی/مرکز شهراجرا با مشارکت کسبه، پیش بینی کانال تاسیساتی با هماهنگی ارگانهای ذینفع، توجه به تمامی ابعاد کف و بدنه ها، افزایش ارزش اقتصادی املاک پس از اجرا
۷تهران/ایرانخیابان سپهسالار/مرکز شهرپیشینه تاریخی و طول کم خیابان،کاربریهای تجاری مناسب،کفسازی مناسب و توجه به جزییات اجرایی، مشکلاتی در اجرا به واسطه عدم همکاری مغازه داران
۸تبریز/ ایرانمیدان ایپک/مرکز شهرارزش تاریخی و معماری و موقعیت مناسب شهری، تامین نیازهای فضایی عمومی در یکی از نقاط پرتراکم شهر و روان‌سازی حرکت پیاده و سواره، از جمله اقدامات اخیر برای تکمیل این میدان بزرگ:

۱-احداث فرش سنگی ۲-ایجاد فضای سبز و آبنما در وسط میدان

۹تبریز/ ایرانخیابان تربیت/مرکز شهرپیش بینی پارکینگ طبقاتی،طراحی مارپیچ فضای سبز مخل دسترسی سریع اضطراری به محدوده،کاربریهای مختلط ولی ناهمساز، نصب نامناسب نیمکتها
۱۰مشهد/ایرانخیابان جنت /بافت میانی شهرقوت: وجود باغ ملی در حاشیه آن، سینما و هتل و چند کافه معروف، عرض کم و تراکم مراکز تجاری عمده شهر

ضعف: اغتشاش در نماهای محور و نبودن ارتباط کافی بین نماهای مجاور، عدم توجه به هویت و اقلیم منطقه در طراحی مبلمان موجود، مکان یابی نامناسب مبلمان شهری، عدم تناسب در ارتفاع ابنیه موجود از یک تا چند طبقه،…

خیابان سپهسالار در تهران

هدف اصلی این گزارش، رسیدن به شاخص های ارزیابی پیاده راه است که با توجه به بررسی تغییر نگرش ها و دیدگاه های مربوط به پیاده راه ها و معرفی و ارزیابی نمونه های پیاده راه در داخل و خارج کشور در نهایت شاخص ها و مؤلفه های ارزیابی در جدول زیر به نمایش درآمده اند.

بوچانان در گلاسکو اسکاتلند

(جدول ۳: شاخص های ارزیابی پیاده راه)،(ماخذ: نگارنده، ۱۳۹۶)

ابعاد ارزیابیشاخص های ارزیابی
کالبدی۱:طراحی مناسب سطوح و کفسازی                   ۵:آبنماها

۲:ویژگی های معماری و المان ها                      ۶:آثار هنری

۳:نورپردازی مناسب

۴:پوشش گیاهی و فضای سبز

اقتصادی۱:به حداکثر رساندن تنوع کاربری ها در محدوده پیاده

۲:ایجاد بنگاه های تجاری مناسب

۳:مقایسه میزان درآمد فعالان اقتصادی محدوده قبل و بعد از اجرای طرح

۴:همجواری کاربری ها و ایجاد کاربری های جاذب جمعیت در مجاورت پیاده راه

۵:وجود خرده فروشی های فعال و گوناگون در طول مسیر پیاده راه

۶:وجود فعالیت های شبانه روزی

اجتماعی۱:ایجاد سرزندگی(پویایی اجتماعی)

۲:امنیت

۳:مشارکت اجتماعی

۴:حس تعلق

۵:ایجاد مکان های عمومی جهت گردهمایی و بالا بردن سطح تعاملات فرهنگی و هنری و اجتماعی

زیست محیطی۱:توجه به ویژگی های طبیعی و اقلیمی محدوده

۲:وضعیت پوشش گیاهی و فضای سبز محدوده

۳:محافظت از عابران پیاده در برابر شرایط مختلف آب و هوایی

۴:وضعیت نظافت و آراستگی محیط

ترافیکی۱:ظرفیت سنجی معابر

۲:دسترسی مناسب به پارکینگ

۳:دسترسی مناسب به حمل و نقل عمومی

۴:ایجاد مسیر های جایگزین جهت تقسیم بار ترافیکی وارده بر خیابان های اطراف

۵:پیوستگی معابر

۶:تغییر در مسیر سفرهای درون شهری

با توجه به این شاخص ها پیاده راه های کشور مورد ارزیابی قرار میگیرد و تمامی نقاط ضعف و قوت آنها شناسایی خواهد شد.

پیاده راه کوچه مرویکوچه مروی در تهران

منابع: 

  • آیین نامه طراحی راه های شهری، ۱۳۷۵، بخش دهم، مسیرهای پیاده، وزارت مسکن و شهرسازی
  • معینی، سید محمد مهدی، ۱۳۸۵، افزایش قابلیت پیاده مداری گامی به سوی شهری انسانی تر، نشریه هنرهای زیبا، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، شماره بیست و دوم

پی نوشت:

[۱]. Essen

[۲] .Ashtrvgt

[۳] .Copenhagen

[۴] Glasgow

[۵]. Boston

نویسنده و ارسال کننده: پریمان بوستانی

منبع: نواندیشان

اندیشه...
ما را در سایت اندیشه دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : کاوه محمدزادگان nahyatolafar بازدید : 209 تاريخ : پنجشنبه 27 مهر 1396 ساعت: 12:30

خبرنامه